وضعیت مذهبی طالقان از صفویه تا پایان دوره قاجار

چکیده موقعیت جغرافیایی منطقه طالقان به دلیل قرارگرفتن در میان رشته کوه های البرز مرکزی و همچنین به دلیل نزدیکی به مناطق شمالی کشور و در ارتباط بودن با مردمان منطقه خزری که به مدت دو قرن از پذیرش اسلام سر باز زده بودند، عرصه گرایشات مذهب شیعه قرار گرفت و در طی سالهای متمادیِ پس از ورود اسلام به ایران، پناهگاهی امن را برای مخالفین حکومت مرکزی پدید آورد که این امر، اسباب سوظن آنان و پیامدهایی را برای منطقه ایجاد کرد، اما این روند با ظهوردولت صفویه و دوام دولت های شیعه مذهب در ایران، تغییراتی را در منطقه، فراهم ساخت. در واقع این پایان نامه تلاش دارد، وضیعت مذهبی طالقان را در دو دوره صفویه و قاجاریه مورد بررسی قرار دهد تا بدین وسیله بر نتایج تأثیرات به جا مانده از حکومت های مرکزی شیعه مذهب(صفویه و قاجاریه) بر منطقه طالقان، دست یابد، بر این اساس، پرسش های مطرح شده در این پژوهش به چگونگی وضعیت مذهبی طالقان در این دوره زمانی خاص اشاره دارد و در فرضیات در نظر گرفته شده برای آن نیز تلاش شده تا، بر تأثرات و تأثیرات مثبت این دو حکومت شیعه( صفویه و قاجاریه) بر منطقه طالقان، مورد توجه و تأکید قرار گیرد. در حقیقت با ظهور دولت صفویه که در پناه و داعیه مذهب شیعه اثنی عشری به پا خواسته بود، تغییرات شگرفی در عرصه مذهبی در سراسر ایران رخ داد که در سایه ایجاد این دولت نو ظهور و به سبب توجهات ایجاد شده توسط شاهان صفویه، تأثیرات در منطقه به جا گذاشته شد و اعتماد و اطمینان خاطر دو سویه ای را به وجود آورد که این امر در نهایت، به همراه قوام و ثبات مذهبی ایجاد شده، در رشد و گسترش اعتلای فرهنگی منطقه طالقان تأثیری شگرف نهاد. با تدوام حکومت های شیعه مذهب در ایران و آغاز به کار حکومت قاجاریه، جهت و سمت و سوی توجهات دولت مرکزی بر منطقه، نگاهی نو یافت و طالقان، به دلیل اعتماد ایجاد شده و متقابل به نقطه ای امن برای تبعید شدگان حکومت وقت، بدل شد. در این بین نیز با آغاز فتنه گری بابیان و بهائیان در ایران، تحرکاتی در برخی از روستاهای طالقان، به جهت نشر افکار این فرقه، صورت پذیرفت و اسباب آشفتگی مذهبی را در منطقه فراهم آورد. در واقع این پژوهش با وقوف بر فقر و کمبود منابعی که اسباب مشکلات عمده ای را در این پژوهش ایجاد کرد. در ابتدای امر به جمع آوری اطلاعات بدست آمده بر اساس روش کتابخانه ای و میدانی پرداخته و در نهایت با رعایت تقدم وتأخر زمانی وقایع و تطبیق و تحلیل مطالب گردآوری شده در قالب شش فصل به ارائه آن پرداخته خواهد شد. واژه های کلیدی: طالقان ، صفویه ، قاجاریه ، بابیت ، بهائیت